شناخت کافی از بیماری های شایع دوران کودکی به والدین کمک می‌کند درک بهتری از بیمار داشته باشند و برای درمان آن و گذراندن دوره‌ی بیماری بهترین تصمیم را بگیرند.
به گزارش روابط عمومی بیمارستان امام سجاد(ع) یاسوج، راضیه فروتن نسب کارشناس ارشد پرستاری کودکان این مرکز آموزشی درمانی، در یادداشت علمی به موضوع معرفی بیماری های شایع کودکان پرداخت:
شناخت کافی از بیماری های شایع دوران کودکی به والدین کمک می‌کند درک بهتری از بیمار داشته باشند و برای درمان آن و گذراندن دوره‌ی بیماری بهترین تصمیم را بگیرند. در ادامه با برخی از بیماری های شایع کودکان آشنا می‌شویم:
۱- گلودرد
بیماری گلودرد در کودکان شایع است و می‌تواند دردناک باشد. گلودردی که توسط ویروس ایجاد می‌شود، نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارد. در این مواقع نیازی به داروی خاصی نیست و کودک در مدت هفت تا ده روز بهبود می‌یابد. در موارد دیگر، زمانی که گلودرد ناشی از عفونتی به نام استرپتوکوک باشد، پزشک اطفال آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. گلودرد استرپتوکوکی را نمی‌توان تنها با معاینه و نگاه کردن به گلو تشخیص داد بلکه به وسیله آزمایش یا تست سریع در مطب قابل تشخیص است. این گلودرد معمولا از طریق سرفه و عطسه منتشر می‌شود اما چنانچه کودک به اسباب‌بازی آلوده دست بزند احتمال ابتلا به بیماری در او بیشتر خواهد شد.
۲- درد در ناحیه گوش
از دیگر بیماری‌های رایج در کودکان، عفونت گوش است که مهم‌ترین علامت آن گوش درد است و می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. از جمله: عفونت گوش میانی، گوش شناگر، فشار ناشی از سرماخوردگی یا عفونت سینوسی و یا درد دندان که از فک به گوش می‌رسد. برای تشخیص نوع و شدت بیماری، بایستی کودک توسط متخصص اطفال معاینه شود. اگر گوش درد همراه با تب بالا باشد یا هر دو گوش را درگیر کند، احتمالا با تشخیص پزشک متخصص اطفال، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. طبق آکادمی اطفال آمریکا، کودکان بیشتر از بزرگسالان مستعد عفونت گوش هستند. از مهم‌ترین علائم عفونت گوش، گوش‌درد، تب، تحریک پذیری، مشکل در خوابیدن و احساس تیر کشیدن در گوش است.
بسیاری از عفونت‌های گوش توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند و نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارند. اگر پزشک اطفال شما مشکوک به عفونت گوش ویروسی باشد، بهترین روش‌ها را برای کمک به تسکین و بهبود گوش فرزندتان تجویز خواهد کرد.
۳- عفونت مجاری ادراری
عفونت‌های مجاری ادراری یا UTI، زمانی رخ می‌دهند که باکتری‌ها در دستگاه ادرای تجمع پیدا می‌کنند. UTI در کودکان بسیار شایع است و از دوران نوزادی تا نوجوانی و بزرگسالی آن‌ها را درگیر می‌کند. علائم عفونت ادراری شامل درد یا سوزش در هنگام ادرار، تکرر ادرار (نیاز به ادرار مکرر یا فوری)، شب ادراری، درد شکم یا درد پهلو یا کمر می‌باشد. برای تشخیص عفونت مجاری ادراری، نیاز به آزمایش می‌باشد و پزشک متخصص با توجه به اینکه کدام باکتری در ادرار کودک یافت می‌شود، درمان را تنظیم می‌کند.
۴- سرماخوردگی
سرماخوردگی یکی از بیماری های شایع کودکان می‌باشد که توسط ویروس‌های موجود در دستگاه تنفسی فوقانی ایجاد می‌شود. این ویروس‌ها به راحتی در محیط‌هایی که افراد در تماس نزدیک با یکدیگر هستند پخش می‌شوند. بسیاری از کودکان خردسال ممکن است 6 تا 8 بار در سال دچار سرماخوردگی شوند. علائم سرماخوردگی از جمله: آبریزش بینی و سرفه ممکن است تا ده روز ادامه داشته باشد.
هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد، اما می‌توان از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل علائمی مانند تب، سردرد و دردهای عضلانی استفاده کرد.
مخاط سبز در بینی به معنای نیاز به آنتی‌بیوتیک نیست زیرا سرماخوردگی‌های معمولی به آنتی‌بیوتیک نیاز ندارند. اما چنانچه کودک مشکوک به عفونت سینوسی باشد، پزشک بر اساس علائم کودک و معاینه فیزیکی او بهترین تصمیم را می‌گیرد.
۵- آنفولانزا
آنفولانزا در کودکان نوعی بیماری ویروسی است که به راحتی هنگام سرفه و عطسه توسط فرد آلوده در محیط پخش می‌شود. این بیماری در کودکان رایج است و با علائمی مانند تب و لرز، گلودرد، خستگی و بدن‌درد شناخته می‌شود. با مراجعه به پزشک و مصرف داروهای مناسب، مایعات کافی و استراحت می‌توان بیماری را درمان کرد.
برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا می‌توان، هر سال واکسن آنفولانزا را دریافت کرد. این واکسن تضمینی برای عدم ابتلا نیست اما می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد و همچنین در کاهش شدت و طول مدت بیماری نقش مهمی داشته باشد.
۶- عفونت پوست
عفونت‌های پوستی به دلایل مختلف در کودکان بروز می‌کنند. بهترین راه برای تعیین مناسب‌ترین درمان، آزمایش پوست است. اگر کودک قبلا سابقه بیماری باکتریایی دارد یا سایر اعضای خانواده به بیماری‌های پوستی مبتلا هستند، حتما به پزشک کودک اطلاع دهید.
می‌شود. پزشک برای درمان بیماری، استراحت و نوشیدن مایعات را برای جلوگیری از کم‌آبی بدن توصیه می‌کنند.
۷- ویروس RSV
ویروس سین‌سیشیال تنفسی یک بیماری تنفسی است که در نوزادان و کودکان کم‌سن بسیار شایع می‌باشد. از نشانه‌های مهم این بیماری علائم خفیفی شبیه سرماخوردگی از جمله تب، سرفه، آبریزش بینی و عطسه می‌باشد. این بیماری باعث التهاب در راه‌های هوایی و در نتیجه ذات‌الریه می‌شود.
۸- برونشیت
بیماری برونشیت اغلب در زمان سرماخوردگی حاد یا سایر عفونت‌های تنفسی ایجاد می‌شود. در این مواقع نایژه‌ها در شش ملتهب می‌گردند. این بیماری ممکن است حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (طولانی مدت) باشد. در صورت بروز علائمی از جمله: سرفه‌ی آزار دهنده و خلط‌دار، خستگی، ناراحتی در قفسه‌ی سینه، خس‌خس سینه و به طور کلی علائم آنفولانزا و سرماخوردگی با پزشک تماس بگیرید. برونشیت در نوزادان و کودکان خردسال در فصل سرماخوردگی و آنفولانزا شایع است.
معمولا برونشیت توسط ویروس ایجاد می‌شود و نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارد. اما پزشک معالج بر اساس علائم و شدت بیماری برنامه‌های درمانی و مراقبتی را تجویز می‌کند.
۹- درد
معمولا کودکان در حین بازی دچار آسیب‌های معمولی مانند پیچ‌خوردگی مچ پا، گوش‌درد یا گلودرد می‌شوند. در این موارد پزشکان جهت تسکین درد کودکان استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز می‌کنند. توجه داشته باشید هرگز نباید برای کودکان کدئین استفاده شود زیرا ممکن است با مشکلات تنفسی شدید و حتی مرگ همراه باشد.
۱۰- سینوزیت باکتریایی
سینوزیت باکتریایی توسط باکتری‌های گیر افتاده در سینوس‌ها ایجاد می‌شود. زمانی که علائم سرماخوردگی مانند ترشحات بینی و سرفه در طی ده روز بدون بهبودی ادامه داشته باشند، کودک مشکوک به سینوزیت می‌باشد.
چنانچه این عارضه همراه با ترشحات زرد غلیظ بینی و تب برای حداقل سه یا چهار روز متوالی طول بکشد، ممکن است به آنتی‌بیوتیک نیاز باشد.
۱۱- سرفه
معمولا سرفه‌ها توسط ویروس ایجاد می‌شوند و غالبا نیازی به آنتی‌بیوتیک ندارند. مطالعات نشان می‌دهند داروهای ضد سرفه در گروه سنی 4 سال و کمتر موثر نیستند و دارای عوارض جانبی می‌باشند. توجه داشته باشید، داروهای سرفه همراه با کدئین هستند و نباید برای کودکان استفاده شوند.
۱۲- ورم ملتحمه
ورم ملتحمه با نام چشم قرمز یا چشم صورتی هم شناخته می‌شود. علائم آشکار این بیماری شامل قرمزی، ترشح، خارش و تورم در یک یا هر دو چشم می‌باشد. چشم صورتی علل متعددی دارد، اما نوع مسری آن توسط باکتری یا ویروسی که وارد چشم می‌شود، ایجاد می‌گردد. احتمالا متخصص اطفال برای درمان ورم ملتحمه پماد آنتی‌بیوتیک یا قطره چشم تجویز می‌کند.
۱۳- گاستروآنتریت (اسهال و استفراغ)
گاستروآنتریت به آنفولانزای معده نیز معروف است اما به هیچ‌وجه آنفولانزا نیست. این بیماری ویروسی است و می‌تواند به سرعت گسترش یابد. علائم آن شامل حالت تهوع، استفراغ و اسهال است و معمولا در عرض چند روز برطرف می‌شود. پزشک برای درمان بیماری، استراحت و نوشیدن مایعات را برای جلوگیری از کم‌آبی بدن توصیه می‌کنند.
۱۴- سینوزیت
سینوزیت نوعی عفونت ویروسی است و به دلیل تجمع مایع در سینوس‌ها ایجاد می‌شود. تجمع این مایع به باکتری‌ها و ویروس‌ها اجازه رشد می‌دهد. علائم سینوزیت شامل آبریزش و گرفتگی بینی، سردرد، احساس فشار یا درد در صورت، ریختن ترشحات مخاط در گلو، سرفه و بوی بد دهان می‌باشد..
چه زمانی بیماری کودکان را جدی بگیریم؟
گاهی اوقات عفونت‌های خفیف (ویروسی یا باکتریایی) می‌توانند به عفونت‌های جدی تبدیل شوند. چنانچه بیماری فرزندتان پس از چند روز بهبود پیدا نکرد و علائم جدیدی مشاهده گردید، فورا با پزشک اطفال تماس بگیرید. اگر بیماری تشدید شده باشد یا کودک دچار عوارض شود، احتمالا پزشک درمان جدیدی را توصیه می‌کند.
به طور کلی اگر کودک:
دچار نقص در سیستم ایمنی، بیماری دیابت، آسم یا سایر بیماری‌های مزمن است،علائم کم‌آبی را نشان می‌دهد،
در تنفس مشکل داردو دچار تب بالا می‌باشد، هرچه سریعتر به پزشک اطفال مراجعه کنید.
